تجزیه و تحلیل کلام یا سخن کاوی، یکی ازگرایش های جدید علم زبان شناسی است که دردهه ی حاضر، بیشترین حجم مطالعات زبان و زبان شناسی معطوف به آن گردیده است. رساله ی حاضر به بررسی انسجام متن از دید گاه هلیدی و حسن (1976) در پیامک های تلفنی فارسی زبانان براساس عامل پیوستگی می پردازد. جامعه ی آماری در پژوهش حاضر ، پیا مهای کوتاه دریافت شده در طی سال 1390 است که تعداد 200 پیام کوتاه به طور تصادفی بر...

در این مقاله برپایة نظریۀ نقش‌گرای نظام‌مندِ هلیدی، میزان حضور ابزار انسجام در یک‌دهم از مقامات پنجاه‌گانۀ حریری به‌شکل تطبیق متن اصلی با ترجمۀ آنها بررسی می‌شود. در دستور نقش‌گرای هلیدی، زبان اصلی‌ترین وسیلۀ انتقال فرهنگی است و هر عنصری از آن برپایة نقش معین در نظام کلی زبان معرفی می‌شود. در این نظام، ابزار مختلفی برای نشان‌دادن انسجام در متن به ‌کار می‌رود. جامعۀ آماری این پژوهش پنج مقامه از م...

یکی از مباحث تحلیل گفتمان، تحلیل متن است. متن واحدی معنایی می باشد که اجزای آن دارای پیوند منطقی می باشند. اساسی ترین عامل ایجاد پیوند میان اجزای متن، انسجام می باشد. یکی از ابزارهای انسجام متن، انسجام واژگانی نامیده می شود. از نظر هلیدی و حسن(1976) مهم ترین روابط معنایی میان واژگان عبارتند از تکرار و باهم آیی . تکرار خود صورتهایی دارد; از جمله، بازآیی، هم معنایی ، تضاد معنایی و شمول معنایی . ب...

در این مقاله ابتدا به سطوح داستان و متن روایی و ویژگی های آن دو، سپس به همبستگی و تناظر میان این سطوح و فراکارکردهای هلیدی از دیدگاه زبان شناسیِ نقش گرا پرداخته می-شود. در این راستا، با اشاره به فراکارکردها و ویژگی های زبانی آنها، امتزاجِ عملکردهای سطوح روایی و فراکارکردها با ذکر پاره هایی از داستان حسنک، پی گرفته خواهد شد. به نظر می آید هریک از فراکارکردهای هلیدی در دو سطح داستان و متن کارایی...

مقولۀ انسجام، یکی از مباحث موردتوجه زبان‌شناسان، ازجمله زبان‌شناسان نقش‌گرا در تحلیل متن است. از نظر آنان، تحلیل متن عبارت است از مطالعه و بررسی ارتباط، همبستگی و پیوندهای موجود میان جمله‌ها در متون نوشتاری وکلامی. به‌عبارت‌دیگر، نکتۀ مهم در چنین تحلیلی، مفهوم انسجام و چگونگی پیوند معانی جمله‌ها یا گزاره‌ها در یک متن است. در مقالۀ حاضر، با استفاده از نظریۀ تکامل‌یافتۀ انسجام هلیدی و حسن (19...

انسجام و پیوستگی متن از‏جمله مسائلی است که تحلیلگران متن همواره به آن توجّه کرده‌اند. در مقالۀ حاضر می‌کوشیم بر‏اساس نظریۀ تکامل‌یافتۀ انسجام هلیدی و حسن در سال 1985، و مفهوم هماهنگی انسجامی که رقیّه حسن آن را در سال 1984 مطرح کرد، عوامل انسجام، هماهنگی انسجامی، پیوستگی و همچنین کاربست این نظریه در یک داستان کمینۀ فارسی را بررسی کنیم. در‏نتیجۀ کاربست نظریۀ این دو زبان‏شناس در‏می‏یابیم که با شناخت...

انسجام و پیوستگی متن از‏جمله مسائلی است که تحلیلگران متن همواره به آن توجّه کرده اند. در مقالۀ حاضر می کوشیم بر‏اساس نظریۀ تکامل یافتۀ انسجام هلیدی و حسن در سال 1985، و مفهوم هماهنگی انسجامی که رقیّه حسن آن را در سال 1984 مطرح کرد، عوامل انسجام، هماهنگی انسجامی، پیوستگی و همچنین کاربست این نظریه در یک داستان کمینۀ فارسی را بررسی کنیم. در‏نتیجۀ کاربست نظریۀ این دو زبان‏شناس در‏می‏یابیم که با شناخت...

گرچه تاکنون نظریّه های گوناگونی درباره میزان کارآمدی ترجمه در انتقال مفاهیم به وجود آمده، امّا تقریباً روش علمی متقن برای رسیدن به پاسخ دقیق و روشن این سؤال مطرح نشده است. با این حال، به نظر می رسد با به کارگیری برخی از نظریّه های جدید در حوزه تحلیل متن بتوان به پاسخ هایی درخور دست یافت. نظریّه جدید انسجام و پیوستگی هلیدی و حسن (1985م.) از جمله روش هایی است که به کمک آن می توان میزان انسجام و پیوستگ...

در این تحقیق سعی شده است با استفاده از نظریه نقش گرای هلیدی در بخش انسجام ملاکی علمی برای بررسی پدیده انسجام در متن کتاب های درسی فارسی مقطع راهنمایی تحصیلی به دست داده شود. با توجه به اهمیت انسجام در تشکیل متن و همچنین اهمیت «متن» در آموزش و پرورش، عوامل انسجام در کتاب های فارسی مقطع راهنمایی تحصیلی بررسی می شود. اگر نشانه های انسجام در متنی کم باشد و یا بیش از اندازه طبیعی باشد، خواننده در در...